آیا بیماران کلیوی مجاز به روزه گرفتن هستند؟ - کی آنلاین

سبک زندگی امروزی با کم تحرکی و پر خوری و استرس موجب شده تا آمار مبتلایان به بیماری های کلیوی صعودی شود. به طور معمول به این بیماران توصیه پرهیز از روزه داری می شود، اما آیا با مراقبت های ویژه این دسته از بیماران نیز می توانند مهمان سفره پر برکت ماه رمضان شوند؟

بیماری های کلیوی یکی از حساس ترین انواع بیماری هاست؛ به گونه ای که همیشه مبتلایان به این نوع از بیماری با دردسر های فراوانی برای دارو و درمان روبرو هستند. از سوی دیگر شیوه غلط زندگی کم تحرکی، پرخوری استرس و سوء تغذیه موجب شده تا آمار افراد مبتلا به بیماری های کلیوی در کشورمان هر روز بیشتر از دیروز شود.

شاید یکی از مهمترین گروه های روزه ممنوع، در بین بیماران کلیوی دسته بندی شوند. با وجود این شروع ماه مبارک رمضان و پیچیدن عطر روزه داری در تمامی کوچه پس کوچه های شهر و دیارمان، حتی بیماران کلیوی این خواسته را دارند تا در زمره روزه داران قرار بگیرند.

جدا از احکام فقهی و دستورات اکید دین مبین و جامع نگر اسلام در مورد جایز نبودن روزه برای بیماران، برای آنالیز شرایط بیماران کلیوی در ماه رمضان و دریافت توصیه هایی درباره باید ها و نباید های روزه داری این بیماران به سراغ دکتر بهزاد عین اللهی فوق تخصص بیماری های کلیه می رویم تا بعضی از سوالات بیماران کلیوی در ماه رمضان را از زبان وی جوابگو باشیم.

نارسایی کلیه به معنی کاهش شدید عملکرد کلیه است. کلیه نقش مهمی در دفع مواد زائد و تعادل آب و الکترولیت ها در بدن دارد بنابراین نارسایی کلیه موجب باقی ماندن مواد دفعی در بدن (خون) می شود و اغلب در افرادی با نارسایی کلیه افزایش سطح کراتینین و اوره خون را شاهدیم. نارسایی کلیه می تواند حاد یا مزمن باشد.

دیابت و پرفشاری خون از مهم ترین علل بروز نارسایی مزمن کلیوی هستند. عفونت های مکرر، خودایمنی و... نیز می تواند موجب نارسایی کلیه شود. مسمومیت های دارویی و سم مار از علل نارسایی حاد کلیه هستند. کنترل نکردن این بیماری به از بین رفتن کامل عملکرد کلیه ها منجر می شود که در این شرایط، انجام دیالیزو یا پیوند کلیه برای ادامه حیات بیمار ضروری خواهد بود.

دکتر عین اللهی معتقد است در صورت وجود نارسایی میانه تا شدید کلیه، روزه گرفتن ممکن است با عوارضی همراه شود پس از لحاظ پزشکی در این بیماران روزه داری منع شده است. در موارد نارسایی خفیف کلیه نیز خطر تشدید نارسایی کلیه در اثر کم آبی بدن در طی روزه داری وجود دارد بنابراین همیشه توصیه میشود این بیماران اگر میخواهند روزه بگیرند با پزشک خود مشورت کنند.

به گفته وی تعداد قابل توجهی از بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، فشار خون بالایی دارند و مبتلایان به افزایش فشار خون در ساعات نزدیک به افطار با افزایش بسیار زیاد فشار خون روبرو میشوند که این مسئله مانع روزه داری آنهاست. بعلاوه افراد با فشارخون بالا که با چند نوبت دارو و در طول روز فشار خونشان را کنترل می کنند نیز نباید روزه بگیرند. این متخصص کلیه درباره افراد مجاز به روزه داری میگوید: افرادی که با یک نوبت دارو فشار خونشان را کنترل می کنندونارسایی کلیه خفیف دارند در صورت احتراز از کم آبی بدن، می توانند با کنترل دقیق و مداوم فشار خون واندازه گیری غلظت کراتینین خون در طی ماه مبارک رمضان روزه بگیرند.

به گفته دکتر عین اللهی اکثربیماران کلیوی که تحت درمان دیالیز قرار گرفته اند، قادر به روزه گرفتن نیستند و درصورت روزه داری به سختی خواهند افتاد. در این بیماران باید جلسه دیالیز بعد افطارانجام شود و اگر مانند دیگران افطار کنند، ممکن است با دو مشکل مصرف بیش از حد مایعات و بالا رفتن پتاسیم خون روبرو شوند. ضمن آنکه غذا های رایج افطار مانند آش، حبوبات و مواد قندی به خصوص زولبیا، بامیه، خرما و میوه جات به بالا رفتن پتاسیم خون منجر شده و مصرف بیش از حد مایعات دردسرساز خواهند شد. پس افطار در زمان های متناوب و فاصله دار توصیه میشود.

بر اساس تحقیقاتی که ما در بیماران پیوند کلیه انجام داده ایم اگر عملکرد کلیه پیوندی طبیعی باشد وبیماران در معرض محیط گرم نباشند وفشار خون تحت کنترل بوده و آزمایش های لازم به طورمکرر در طی ماه مبارک رمضان انجام شود و مسئله ای درمصرف دارو ها در بین افطارتا سحرنداشته باشند، بیماران پیوندی در صورت تمایل به روزه داری، می توانند بدون نگرانی از صدمات کلیوی روزه بگیرند.

این فوق تخصص بیماری های کلیه توصیه میکند بهتر است پیوندی ها قبل و بعد از ماه رمضان بعضی آزمایش ها مانند سنجش اندازه ادرار، وزن بدن، فشار خون در حالت ایستاده و خوابیده و بعلاوه آزمایش های لازم انجام شود. ضمناً این بیماران برای روزه داری باید به طور مرتب با پزشک خود درارتباط باشند.

آخرین گروه بیماران مورد آنالیز در این مطلب بیماران با سابقه سنگ کلیه هستند. گروهی که دکتر عین اللهی معتقد است هنوز مطالعات کافی در این زمینه صورت نگرفته و نمی توان در باره اینکه ممکن است در افرادی که آب کم می نوشند، سنگ کلیه ایجاد شود نظر قطعی داد، اگرچه مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از تشکیل سنگ لازم است.

بنا به تاکید این متخصص کلیه با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان، افراد در معرض کم آبی شدید قرار میگیرند و ادرار با غلظت بالای املاح دفع می شود، بنابراین در این ماه برای پیشگیری از تشکیل سنگ های کلیه و سیستم ادراری، افراد با سابقه سنگ کلیه باید در فاصله افطار تا سحر به مصرف مایعات بیشتری مبادرت ورزند. بعلاوه، افرادی که سابقه تشکیل بیش از دو سنگ ادراری دارند و یا هم اکنون دارای سنگ ادراری هستند، بهتر است موارد احتیاط را در زمینه مصرف مایعات رعایت کنند. به توصیه دکتر عین اللهی روزه دارانی که فقط یک نوبت سنگ ادراری درمان شده داشته اند، شاید بتوانند به شرط مصرف مایعات فراوان بین افطار تا سحر، روزه بگیرند، هر چند این افراد نیز باید تحت نظر پزشک باشند.