همه آنچه باید درباره کرونا بدانید ، کرونا از کجا آمد؟ چقدر نگران باشیم؟ خطر مرگ چقدر است؟ بچه ها کرونا می گیرند؟ و...
به گزارش کی آنلاین، این گزارش با استناد به آخرین تحقیقات بین المللی به آنالیز همه نگرانی هایی پرداخته که این روزها در ذهن هر انسانی درباره ویروس کرونا وجود دارد.
گروه بین الملل خبرنگاران- بیش از 127800 نفر به ویروس کرونای جدید مبتلا شده اند. این ویروس ظرف چند ماه گذشته در سطح گذشته ای از مبدأش در چین به سایر نقاط دنیا گسترش پیدا رکده است. دستورالعمل جامع ما درباره این تهدید علیه بهداشت عمومی در دنیا را در زیر بخوانید.
چقدر نگران باشیم؟
شما باید نگران باشید واین ویروس را جدی بگیرید، اما نباید وحشت زده شوید.
این شعاری است که کارشناسان بهداشت عمومی از زمان گسترش شیوع بیماری در دی ماه امسال بر آن تأکید داشته اند. انجام این دستورالعمل، بسیار ساده و در عین حال، بسیار آرام بخش است و مهم است که همه ما آن را امتحان کنیم.
ویروس کرونای جدید- با نام علمی سندرم تنفسی حاد کروناویروس 2 (SARS-CoV-2) بی تردید خطرناک است. این ویروس بیماری ای ایجاد می نماید که سازمان دنیای بهداشت نام آن را کووید-19 گذاشته است. این بیماری به ویژه می تواند برای افراد شهفرایند و کسانی که به بیماری های زمینه ای مبتلا هستند مرگبار باشد. با آنکه نرخ مرگ و میر بیماری در میان مردم هنوز تعیین نیست، حتی بعضی از برآوردهای خوش بینانه رقم مرگ و مرگ آن را 7 برابر برآورد آنفولانزای فصلی نشان می دهند.
علی رغم همه اینها، کووید-19 تهدید موجودیتی به حساب نمی آید. این بیماری با آنکه می تواند مرگبار باشد در 80 درصد موارد، شدتی از خفیف تا متوسط دارد و بیشتر مبتلایان ظرف یک تا دو هفته بهبود پیدا می نمایند. علاوه بر این ما می توانیم با بعضی اقدامات ساده از خودمان، عزیزانمان و مردممان در برابر آن محافظت کنیم.
الان وقت وحشت زده شدن نیست، زیرا استرس و هراس های نابجا علاوه بر ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن شما در کارهایی که ضروری است برای محافظت از خودتان انجام دهید هم اخلال ایجاد خواهد نمود. با آنکه کاملاً قابل درک است که نگران شویم بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که انرژی ناشی از این نگرانی را در جهتی صرف کنید که از گسترش ویروس کرونای جدید جلوگیری کند.
برای اینکه بتوانید چنین کنید ابتدا به اطلاعات کامل و دقیق درباره شرایط احتیاج دارید. به همین دلیل، در زیر همه سئوالاتی را که ضروری است درباره ویروس کرونای جدید یا بیماری ناشی از آنُ کووید-19 بدانید آورده ایم.
شرحاتمان را با زیربنایی ترین مسئله ای که همه چیز از آنجا آغاز می گردد، یعنی خود ویروس کرونا آغاز می کنیم.
سندرم تنفسی حاد کروناویروس 2 چیست؟
SARS-CoV-2 مخفف سندرم تنفسی حاد کروناویروس-2 است. همان طور که از نام آن برمی آید نوعی ویروس از خانواده کروناویروس ها است و به کروناویروس هایی مرتبط است که باعث ایجاد بیماری سارس (سندروم تنفسی حاد) می شوند.
ویروس های کرونا خانواده بزرگی از ویروس ها هستند. کرونا در زبان لاتین به معنای تاج است و دلیل اطلاق نام به این خانواده ویروسی این است که هاله ای از پروتئین های برجسته که زیر میکروسکوب شبیه تاج است لایه بیرونی آنها را در بر گرفته است. این ویروس ها می توانند دسته گسترده ای از حیوانها و همچنین انسان را مبتلا نمایند.
با کشف SARS-CoV-2 اکنون هفت نوع ویروس شناخته شده کرونا هستند که انسان را به بیماری مبتلا می نمایند. چهار نوع از این ویروس ها در انسان ها شیوع دارند و عمدتاً باعث ایجاد عفونت های خفیف تا متوسط در دستگاه تنفس فوقانی می شوند.
درباره سه نوع دیگر ویروس های خانواده کرونا گمان بر این است که اخیراً از بدن حیوانات به بدن انسان سرایت نموده اند. این ویروس ها باعث ایجاد بیماری های شدیدتر در انسان شده اند. این سه نوع ویروس عبارتند از SARS-CoV-2 (همین ویروس کرونای جدید که درباره آن صحبت می کنیم)، MERS-CoV که باعث ایجاد بیماری مرس یا نشانگان تنفسی خاورمیانه می گردد و SARS-Cov که باعث ایجاد بیماری سارس یا نشانگان تنفسی حاد می گردد.
در تمام این سه مورد اخیر گمان بر این است که این ویروس ها به وسیله میزبان های واسطه ای از خفاش ها به ایران منتقل شده اند. البته شواهدی هم از احتمال نوعی بیوتروریسم خبر می دهند زیرا چین رسماً دیروز آمریکا را به انتقال این ویروس به چین متهم کرد.
ویروس کرونای جدید از کجا آمد؟
همان طور که در بالا هم گفته شد SARS-CoV-2 با کروناویروس موجود در خفاش های ارتباط دارد اما میزبان واسطه ای آن در حیوان ها و جهت انتقال آن به انسان هنوز تعیین نیست. در این مورد حدس های زیادی اجرا شده و از جمله پولک پوست ها به عنوان واسطه انتقال این بیماری مطرح شده اند، اما هنوز این حدس ها تأیید نشده اند.
به همین دلیل، حدس هایی هم درباره نوعی بیوتروریسم مطرح شده است. دولت چین روز پنج شنبه رسماً آمریکا را عامل انتقال این ویروس دانست و از این کشور خواست در خصوص سابقه ابتلا به ویروس کرونا در آمریکا و احتمال انتقال این ویروس به چین توسط ارتش آمریکا، شفاف سازی کند.
ژائو لیجیان سخنگوی وزارت خارجه چین در این مورد در توییتر نوشته است: آغاز [ابتلای] بیمار صفر (اولین مورد ابتلا) در ایالات متحده چه زمان بوده است؟ چه تعداد مبتلا شده اند؟ نام بیمارستان ها چیست؟
وی اضافه کرد: شاید این ارتش ایالات متحده بوده که این همه گیری را به ووهان برده است. شفاف باشید! داده های خود را علنی کنید! ایالات متحده به ما یک شرح بدهکار است.
با این حال، برای روشن تر شدن مسئله در این زمینه منتظر گذشت زمان ماند.
ابتلای افراد به این بیماری از چه زمانی آغاز شد؟
پایگاه لنست در گزارشی به توصیف شیوع این بیماری در میان 41 فرد که در مراحل اولیه به آن مبتلا شدند پرداخته است. این گزارش نشان می دهد که بر خلاف شایعات ارتباطی با اغذیه فروشی های چین نداشته اند. نخستین مورد بیماری در مردی گزارش شد که روز 1 دسامبر 2019 علائم را بروز داد. هیچ یک از اعضای خانواده این مرد به بیماری مبتلا نشدند و او ارتباطی با دیگر بیمارانی که بعداً بیمار شدند نداشت.
بر این اساس هنوز تعیین نیست که دقیقاً ویروس چه زمانی آغاز به شیوع نموده و از چه منبعی به بیماران منتقل شده است.
نشانه های بیماری چیست؟
در انسان ها کرونای جدید باعث ایجاد بیماری ای می گردد که سازمان دنیای بهداشت نام کووید-19را برای آن برگزیده است. در این نام کو مخفف کرونا، وی مخفف ویروس و حرف دی مخفف Disease یا بیماری است.
کووید-19 بیماری ای است که با مجموعه ای از عارضه ها و نشانگان تعیین می گردد. هنوز اطلاعات جامعه پزشکی از این نشانه ها کامل نیست، اما بر اساس آنچه تا به حال تعیین شده بیماری از بعضی نشانه های خفیف آغاز می گردد، سپس به سمت ذات الریه متوسط، ذات الریه شدید، اختلالات تنفسی، از کار افتادن دستگاه های بدن و در پاره ای از موارد مرگ سیر می نماید.
بسیاری از مبتلایان گزارش داده اند علائمشان با تب، خستگی، نشانگان تنفسی خفیف مانند سرفه های خشک آغاز می گردد. بیشتر موارد از این حادتر نمی شوند اما بیماری در بعضی شرایطی جدی تر پیدا می نماید.
داده هایی که چین بر اساس 56000 نمونه آزمایشگاهی از مبتلایان به کووید-19 در این کشور جمع آوری نموده درصد نشانه ها در میان مبتلایان را به این صورت طبقه بندی نموده است:
- 86 درصد تب داشتند
- 68 درصد سرفه خشک داشتند
- 38 درصد خستگی گزارش می نمایند
- 33 درصد سرفه همراه با خلط داشتند
- 19 درصد کوتاه شدن تنفس را گزارش کردند
- 15 درصد درد در مفاصل یا ماهیچه ها داشتند
- 14 درصد گلو درد داشتند
- 14 درصد سردرد داشتند
- 11 درصد لرز داشتند
- 5 درصد تهوع یا استفراغ داشتند
- 5 درصد گرفتگی بینی داشتند
- 4 درصد اسهال داشتند
عفونت تا چه اندازه حاد است؟
بیشتر مبتلایان به بیماری خفیفی مبتلا می شوند و ظرف دو هفته کاملاً بهبود پیدا می نمایند.
در یک آنالیز همه گیرشناسی که بر روی 44672 فرد مبتلا در چین انجام شد پژوهشگران گزارش دادند که 81 درصد موارد ابتلا خفیف بوده اند. پژوهشگران گفته اند نشانه های مبتلایان خفیف بین دامنه ای از جزئی ترین نشانه ها تا ذات الریه خفیف در نوسان است. هیچ کدام از این موارد خفیف منجر به مرگ نشده اند و همه بهبود پیدا نموده اند.
اما 14 درصد از موارد بیماری شدید بوده اند. در این دسته تنفس سخت، افزایش تنفس و کاهش سطح اکسیژن خون مشاهده شده است. در این دسته هم هیچ مرگی گزارش نشده و همه به بهبود منجر شده اند.
در نزدیک به 5 درصد بیماری وخیم بوده است. در این گروه از کار افتادن دستگاه تنفسی، شوک عفونی و، یا اخلال و از کار افتادن دستگاه های بدن گزارش شده است. حدود نیمی از بیماران این دسته فوت کردند.
نرخ کلی مرگ و میر مربوط به این بیماری 2.3 درصد گزارش شده است.
خطر ابتلا و مرگ چقدر است؟
خطر ابتلا به بیماری شدید کووید-19 و مرگ و میر با افزایش سن و داشتن بیماری های زمینه ای افزایش پیدا می نماید. در نمونه هایی که تا به حال گزارش شده بیشترین میزان فوتی ها در میان افراد مسن بالای 60 سال رخ داده است.
در میان افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای هم نرخ مرگ و میز بالایی گزارش شده است. در میان مبتلایان به دیابت میزان مرگ و میر 7.3 درصد و در میان افرا مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی میزان مرگ و میر 6.3 درصد بوده است. افراد مبتلا به فشار خون بالا نرخ مرگ و میز 6 درصد و افراد مبتلا به سرطان مرگ و میر 5.6 درصدی داشته اند.
مسئله معماگونه این است که نرخ فوتی ها در میان مردان بیش از زنان بوده است. در یک پژوهش تعیین شده فوت بر اثر کرونای جدید در میان مردان 2.8 درصد و در میان زنان 1.7 درصد بوده است.
آیا مردها بیشتر در خطر ابتلا قرار دارند؟
چندین مطالعه پژوهشی نشان داده اند شمار مردانی که به کووید-19 مبتلا می شوند بیش از زنان هستند. سازمان دنیای بهداشت در گزارشی به این نتیجه رسیده که 51 درصد از موارد بیماری در میان مردان گزارش شده است. در مطالعه دیگری که بر روی نمونه ای متشکل از 1099 نفر انجام شد مردان 58 درصد موارد ابتلا را گزارش دادند.
هنوز تعیین نیست که این ارقام واقعی هستند یا خیر و آیا اگر پژوهشگران تعداد نمونه های مورد آنالیز را افزایش دهند این اختلاف بین مردان و زنان در ابتلا به بیماری تعدیل خواهد شد یا خیر. درباره اینکه این سوگیری ممکن است بازتاب دهنده میزان معرض گیری های بیشتر، بیماری های زمینه ای بیشتر یا نرخ بیشتر استعمال دخانیات در میان مردان باشد هنوز داده ای به دست نیامده است.
آیا بچه ها کمتر در معرض خطرند؟
به نظر می رسد که بچه ها کمتر در معرض خطر هستند. در تمام مطالعات و داده هایی که تا به حال منتشر شده اند بچه ها درصد کمی از موارد ابتلا به شمار می فرایند و مرگ و میر کمی در میان آنها گزارش شده است. در 44672 بیمار که مرکز کنترل بیماری ها در چین آنالیز نموده کمتر از یک درصد مبتلایان بچه ها بین 0 تا 9 سال بوده اند. هیچ کدام از این موارد به مرگ منجر نشده اند.
سازمان دنیای بهداشت هم در گزارش خود نوشته که این بیماری در میان بچه ها نادر و خفیف است.
بیماری چقدر دوام می آورد؟
از روزی که ویروس کرونای جدید وارد بدن شما می گردد تا زمان ظاهر شدن نشانه های کووید-19 بین 5 تا 6 روز طول می کشد. دوران قبل از بروز نشانه ها که به آن دوره کمون هم گفته می گردد می تواند بین 1 تا 14 روز طول بکشد.
از آن موقع به بعد، افراد مبتلا به بیماری خفیف ظرف حدود 2 هفته بهبود پیدا می نمایند. در بیمارانی که نشانه های شدیدتری دارند این دوره بین 3 تا 6 هفته خواهد بود.
کرونای جدید چطور شیوع پیدا می نماید؟
ویروس SARS-CoV-2 عموماً به وسیله قطرات تنفسی که هنگام نفس کشیدن، صحبت کردن، سرفه یا عطسه در هوا پخش می شوند انتقال پیدا می نماید. مطالعات پژوهشی نشان می دهند یک عطسه کوچک به پخش 40 هزار قطره ریز به قطر 0.5 تا 12 میکرومتر در هوا منجر می گردد. این ریزقطرات می توانند روی زمین بیفتند و معمولاً بیش از یک متر آن طرف تر نمی نشینند.
در صورتی که هر قطره حاوی کرونای جدید روی بدن فرد دیگری بنشیند و به وسیله چشم، بینی یا دهان و یا به وسیله دست آلوده وارد بدن او گردد فرد جدید هم مبتلا شده است.
اگر قطره های حاوی ویروس روی سطوح بنشینند افراد دیگری که آن سطوح را لمس نمایند آلوده شده اند و در صورت تماس دست با چشم، بینی و دهان مبتلا خواهند شد.
اینکه ویروس کرونای جدید تا چه اندازه روی سطوح مختلف زنده می ماند کاملاً روشن نیست. مطالعه ای که اخیراً در یک ژورنال علمی آمریکایی به چاپ رسیده گفته این ویروس احتمالاً تا 9 روز روی سطوح زنده می ماند. در مطالعه دیگری که مرکز ملی سلامت آمریکا اجرا شده عمر ویروس روی سطوح از چند ساعت تا 3 روز گزارش و تصریح شده که این ویروس روی سطوح پلاستیکی و استیل عمر بیشتر دارند.
سازمان دنیای بهداشت هم گفته که ویروس بین چند ساعت تا چند روز روی سطوح زنده می ماند. این سازمان خاطرنشان نموده زنده ماندن کرونای جدید به بعضی عوامل محیطی نظیر رطوبت، دمای محیط و نوع سطح مورد نظر هم بستگی خواهد داشت.
نتایج پژوهش های موجود نشان می دهند که این ویروس نمی تواند به وسیله هوا منتقل گردد. با وجود این در مطالعه مرکز ملی سلامت آمریکا گفته شده کرونا ویروس ممکن است تا سه ساعت در آئروسل ها (هواپخش ها) زنده باقی بماند.
صرفنظر از اینکه ویروس کرونای جدید چقدر عمر دارند نکته مثبت این است که با استفاده از عوامل ضدعفونی نماینده می توان آن را فوراً کشت. نتایج پژوهش های معتبر علمی نشان می دهند کروناویروس ها با عملیات ضدعفونی توسط اتانول 62 تا 71 درصد، پروکسید هیدروژن 0.5 درصد یا سدیم هیپوکلریت 0.1 درصد ظرف یک دقیقه کاملاْ غیرفعال می شوند.
نکته آخر اینکه طبق گزارش سازمان دنیای بهداشت به نظر می رسد مواد ژنتیکی کرونای جدید در مدفوع بعضی از بیماران وجود دارد. با وجود این در این گزارش تصریح شده هنوز به نظر نمی رسد این مسئله نقشی در انتقال ویروس داشته باشند.
آیا انسان های بدون نشانه ناقل بیماری هستند؟
مدیر کل سازمان دنیای بهداشت در یک کنفرانس خبری 10 روز پیش گفت که کرونای جدید، سارس، مرس و یا آنفولانزا نیست بلکه یک ویروس منحصر به فرد با ویژگی هایی یگانه و مختص به خود است.
او گفت: کووید-19 و آنفولانزا هر دو باعث ایجاد امراض تنفسی می شوند و هر دو به وسیله ریزقطرات تنفسی از بینی یا دهان یک بیمار به شکلی یکسان سرایت پیدا می نمایند. با وجود این، طبق داده هایی که ما الان در اختیار داریم کووید-19 به کارآمدی آنفولانزا نمی تواند سرایت پیدا کند. در آنفولانزا، افرادی که آلوده شده اند اما هنوز بیمار نشده اند عامل عمده انتقال هستند، در صورتی که برای کووید-19 ظاهراً چنین نیست.
با آنکه رسانه ها ممکن است به طور گسترده این هراس را ایجاد نموده باشند که انسان های بدون نشانه در سکوت در حال انتشار کووید-19 در میان اجتماعات و کشورها هستند شواهد پژوهشی اندکی در تأیید این گزاره وجود دارد. در واقع، موارد بدون نشانه نادر هستند و گاهاً درباره آنها طبقه بندی های اشتباه صورت می گیرد.
مدیر کل سازمان دنیای بهداشت اعلام نمود در چین تنها یک درصد از بیماران فاقد نشانه بوده اند و از میان آن 1 درصد هم 75 درصدشان در ادامه نشانه ها را بروز می دهند.
داده های پژوهشی حاکی از این هستند که در بیماری کووید-19 افرادی که سرفه و عطسه می نمایند ناقلان اصلی ویروس کرونای جدید هستند.
کووید-19 چقدر مسری است؟
بر اساس اطلاعات فعلی شاخص بازتولید برای کرونای جدید بین 2 تا 2.5 است، یعنی به طور متوسط هر فرد بیمار بین 2 تا 2.5 نفر دیگر در اجتماع آسیب پذیر را بیمار خواهد نمود. با توجه به اینکه کرونای جدید در انسان ها جدید است همه آسیب پذیر محسوب می شوند.
سازمان دنیای بهداشت گزارش داده که انتقال کرونای جدید عمدتاً به وسیله تماس های نزدیک میان انسان ها مثل روابط میان اعضای خانواده اجرا شده است. علاوه بر اینُ به نظر می رسد انتقال در مراحل اولیه کووید-19 (یعنی بین 24 تا 48 ساعت قبل از آغاز نشانگان قابل مشاهده) شایع نیست. طبق داده های سازمان دنیای بهداشت انتقال ویروس کرونای جدید در مراحل بعدتر یعنی هنگامی که نشانه ها ظاهر شده اند صورت می گیرد.
این بر خلاف آنفولانزای فصلی است که اغلب بدون ارتباط میان افراد هم بیماران جدید را مبتلا می نماید. در این بیماری همچنین فرد ناقل می تواند کاملاً بدون نشانه باشد.
درباره اینکه هنگام انتقال چه اتفاقی از لحاظ بیولوژیکی رخ می دهد هنوز ناشناخته های زیادی وجود دارد. تا اینجا به نظر می رسد که ویروس SARS-CoV-2 به وسیله چفت شدن به گیرنده های ملکولی در سطح بیرونی سلو ل ها که آنزیم 2 مبدل آنژیوتانسین (ACE2) نامیده می گردد وارد سلول های انسان می گردد. این گیرنده ها عمدتاً در دستگاه تنفس تحتانی یافت می شوند. ممکن است به همین دلیل باشد که کرونای جدید با علایم کمتری در دستگاه تنفس فوقانی (مانند آبریزش بینی) همراه است و در دوران پیش از بروز نشانه ها، به سرعت آنفولانزا انتقال پیدا نمی نماید.
آیا مبتلایان به کرونای جدید در برابر آن مصون می شوند؟
هنوز واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت کرونای جدید کاملاً تعیین نیست، بنابراین درباره مصونیت طولانی مدت در برابر این ویروس هم هنوز پاسخ روشنی در دست نیست.
با وجود این، بعضی یافته های پژوهشی حکایت از آن دارند که بیماران مبتلا به کووید-19 بعد از بهبودی مجدداً نتیجه آزمایششان مثبت شده است. با وجود این، کارشناسان به اینکه در این بیماران بیماری مجدداً عود نموده یا اینکه آنها مجدداً آلوده شده اند مشکوک هستند.
برای پیشگیری چه می توان کرد؟
مهم ترین کاری که برای محافظت از خود می توانید در برابر کووید-19 (و همین طور عفونت های فصلی دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا) انجام دهید رعایت کامل مسائل بهداشتی است. یعنی به توصیه های زیر عمل کنید:
- دستهایتان را مکرراً و به طور کامل بشویید.
- توجه داشته باشید که شستشوی دستهایتان با آب و صابون دست کم 20 ثانیه طول بکشد.
- به خصوص قبل از غذاخوردن، بعد از رفتن به دستشویی، بعد از سرفه یا پاک کردن بینی حتما شستشوی دست را انجام دهید.
- اگر به دستشویی برای شستن دست دسترسی ندارید از محلول های ضدعفونی نماینده ای که حداقل 60درصد الکل دارند بهره ببرید.
- از لمس صورت، چشم ها، بینی و دهان خودداری کنید.
- هنگامی که عطسه می کنید صورتتان را با بازویتان یا با یک دستمال به طور کامل بپوشانید. اگر از دستمال استفاده می کنید فوراً آن دستمال را دور بیندازید و دستهایتان را بشویید.
- از تماس نزدیک با افراد بیمار پرهیز کنید. اگر فکر می کنید فردی به عفونت تنفسی مبتلا است ایمن ترین کار حفظ حداقل دو متر فاصله است.
- اگر بیمار هستید در خانه بمانید و از گسترش دادن ویروس خودداری کنید.
- به طور منظم سطوحی که دست ها با آنها تماس پیدا می نمایند از قبیل دستگیره در و غیره را ضدعفونی کنید.
- از مسافرت، قرار دریافت در تجمعات، روبوسی، دست دادن با دیگران و نزدیک شدن به دیگران خودداری کنید.