صداهای آزاردهنده و مرگ زا - کی آنلاین

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، در چند دهه گذشته، هم آلودگی های زیست محیطی و هوا به طرز چشم گیری افزایش یافته است و هم آلودگی های صوتی. با این حال، افکار عمومی بیش از آنکه نگران آلودگی صوتی باشد، نگران آلودگی هواست؛ غافل از آنکه آلودگی های صوتی نیز می تواند اثرهای جبران ناپذیری بر سلامت شهروندان باقی بگذارد.

چند روز پیش، از باغ وحش وکیل آباد مشهد خبری منتشر شد مبنی بر اینکه اسد، پلنگ مشهور باغ وحش، در در یک روز و طی 18 ساعت سه بار تشنج نموده است. دامپزشکان علت تشنج پلنگ را آلودگی صوتی باغ وحش و وسایل سرگرمی اطراف محوطه تشخیص دادند و با داروهای آرامبخش او را تسکین دادند و محوطه نگه داری اش را از محدوده آلودگی صدا دورتر کردند. حالِ اسد کمی بهتر شده؛ اما حال و روز شهروندان شهرهای بزرگی همچون تهران خوب نیست؛ چرا که هرروز و هرلحظه در مجاورت آلودگی هایی قرار دارند که روان و جسم آن ها را نشانه گرفته است.

قاتل خاموش درکنار ما

گفته می گردد آلودگی صوتی نوعی عامل استرس زاست که با تحریک سیستم اعضای مرکزی و تأثیر بر غده هیپوفیز و آدرنال، مسائل فراوانی به همراه می آورد. اختلالات هورمونی، مسائل شنوایی، ناراحتی های قلبی و عروقی، سرگیجه، کم خوابی و بدخوابی و زایمان زودرس فقط بخشی از عوارضی است که آلودگی های صوتی برایمان به ارمغان آورده است؛ بیماری هایی که شاید گمان کنیم عوامل دیگری دارند، غافل از آنکه تردد و زندگی در شهرهای شلوغ و غیراستاندارد عامل اصلی بروز آن هاست.

تا چند دهه قبل کسی گمان نمی کرد آلودگی صوتی می تواند چنین اثر های مخربی بر انسان ها، حیوانات و حتی گیاهان بگذارد. نخستین بار مطالعات درزمینه آلودگی صوتی تهران در سال های 1355 و 1356 انجام شد و پس از آن، مطالعات جدی تری در سال های بعدی صورت گرفت و نقشه ترازبندی آلودگی صوتی در پایتخت تهیه شد. حالا چندین سال است که مسوولیت پایش و اطلاع رسانی آلودگی صوتی را شرکت کنترل کیفیت هوای تهران برعهده گرفته است.

آمارها از آلودگی صوتی تهران چه می گوید؟

پیش از آنکه درباره آلودگی صوتی تهران بخوانید، بهتر است با چند اصطلاح رایج آشنا شوید. همان طورکه بیشتر ما می دانیم، واحد اندازه گیری شدت صوت دسی بل و شدت صوت هم مقدار انرژی صوتی است که در واحد زمان از واحد سطح می گذرد و از شدت آن به نسبت مجذور فاصله کاسته می گردد. انسان صوت صفر دسی بل را به سختی می شنود. صدای خش خش برگ درختان در زیر پای شما حدود 10 دسی بل و صدای بلندگویی با صدای آهسته 60 دسی بل است. موتور کامیون هم اگر درست کار کند، 70 دسی بل شدت دارد. وقتی اصواتی شدتشان از 130 دسی بل بیشتر گردد، دیگر برای ما قابل شنیدن نیست؛ اما اثرهای منفی خود را به جا می گذارند. نتایج علمی نشان می دهد صداهایی با شدت 150 تا 160 دسی بل موجب رنگ پریدگی، افزایش فشارخون و کاهش درجه حرارت بدن می شوند و صداهای مداوم نیز عکس العمل هایی مانند انقباض رگ ها در بدن ایجاد می نماید و این حالت پس از قطع صدا هنوز ادامه می یابد. همچنین، صداهایی با شدت 150 تا 160 دسی بل برای بعضی حیوانات کشنده و مرگبار است. این حیوانات قبل از مرگ به تشنجات موضعی، فلج و رعشه دچار می شوند.

براساس آخرین مطالعات، تراز صدای مجاز برای مناطق مسکونی در دوره زمانی روز و شب به ترتیب 55 و 45 دسی بل است. این در حالی است که نتایج اندازه گیری های شرکت کنترل کیفیت هوا نشان می دهد میانگین تراز صوتی در حاشیه بزرگراه های تهران در دوره زمانی روز بین 70 تا 80 دسی بل است؛ یعنی این میانگین، 15 تا 20 دسی بل بیشتر از حدود مجاز درنظرگرفته شده سازمان حفاظت محیط زیست است و آن طورکه گفته می گردد، شرایط از حد اضطرار عبور نموده است.

آلوده ترین نقاط شهر تهران ازلحاظ آلودگی صوتی مناطق پرترافیک مرکزی و مناطق پرجمعیت مسکونی و همچنین محدوده هایی است که ریل راه آهن و فرودگاه در مجاورت آن ها قرار دارند. سال گذشته، منطقه 9 تا 20 بیشترین آلودگی صوتی را در پایتخت داشتند. علاوه بر فرودگاه و راه آهن، وسایل نقلیه مانند سواری، اتوبوس، کامیون و موتورسیکلت نیز بر میزان آلودگی صوتی افزوده اند؛ به طوری که مقصر اصلی حدود 49درصد از آلودگی صوتی ناشی از وسایل نقلیه پایتخت موتورسیکلت ها هستند. همچنین، خودروهای سبک 30 درصد، خودروهای سنگین 20درصد و اتوبوس های شرکت واحد 1 درصد از آلودگی صوتی شهر را ایجاد می نمایند.

ایستگاه های ثابت سنجش صوت تهران چه می گویند؟

سامانه برخط شرکت کنترل کیفیت هوا اطلاعات ایستگاه های ثابت سنجش صوت تهران را در لحظه نشان می دهد. در این سامانه، شاخص هایی با چند رنگ مختلف روی نقشه تهران به نمایش در می آید. شاخص سبز نشان از وضعیت سالم و مناسب دارد که بیانگر اصوات زیر 60 دسی بل است. دومین شاخص زردرنگ است که در میانه بین 60 تا 65 دسی بل قرار گرفته است و وضعیت نامناسب برای بچه ها و بیماران را نشان می دهد. سومین شاخص نارنجی و بین 65 تا 70 دسی بل است و نمایانگر وضعیت آزاردهنده است. چهارمین شاخص نیز وضعیت قرمز است که وضعیت خطرناک صوتی را به نمایش می گذارد و شدت صوت بیشتر از 70 دسی بل را نشان می دهد. مطالعه این سامانه می تواند وضعیت ناگوار تهران را به خوبی نشان دهد. براین اساس، روز گذشته در شاخص روزانه از میان 28 ایستگاه سنجش آلودگی صوتی در نقاط مختلف تهران، تنها چهار منطقه در محدوده اقدسیه، گلبرگ، محلاتی و منطقه 22 در وضعیت سالمی قرار داشتند و در شاخص شبانه نیز متأسفانه نه تنها هیچ منطقه ای در وضعیت سالم صوتی قرار ندارد؛ بلکه اکثر نقاط در شرایط خطرناک و بحرانی قرار دارند.

آلودگی بیماری زا

فقط کلانشهر تهران نیست که در این وضعیت خطرناک به سر می برد. آمارها نشان می دهد آلودگی شهرهای بزرگ ایران گاهی تا 20 برابر حد مجاز نیز افزایش می یابد. براساس گزارش های پزشکی، حدود 24درصد از مردم جامعه به مسائل روانی دچارند که به درمان اصولی احتیاج دارد و آلودگی صوتی یکی از عوامل بروز یا تشدید این بیماری هاست. همچنین، صدای خیلی زیاد می تواند موجب افت موقت یا دائم شنوایی گردد و کاهش دقت در کار و آرامش در زندگی شوند.

چه باید کرد؟

نصب دیواره های صوتی درکنار بزرگراه ها، ممنوعیت صدور مجوز ساخت خانه و اداره ها در مجاورت بزرگراه ها و گسترش فضای سبز بعضی از راهکارهای کاهش آلودگی صوتی است. فرهنگ سازی، گسترش وسایل حمل و نقل عمومی، راه اندازی پارکینگ در نقاط پرتردد شهری و جانمایی مناسب مدارس و بیمارستان ها و جمع آوری موتورسیکلت ها و خودروهایی که آلودگی صوتی ایجاد می نمایند، بعضی دیگر از راهکارهایی است که مدیریت شهری می تواند برای کاهش آلودگی های صوتی داشته باشد.

آرامش را به خانه بیاوریم

بخش زیادی از راهکارها مربوط به سیاست گذاری های کلانشهری و کشوری می گردد؛ اما خود ما نیز می توانیم در خانه خود با تدابیری کوچک، از میزان آلودگی صوتی بکاهیم. استفاده از عایق صدا یا عایق صوتی در ساختمان های اداری و مسکونی و نصب پنجره های دوجداره یکی از این راهکارهاست. در کشورهای توسعه یافته، استفاده از عایق حرارتی و عایق صوتی یکی از عوامل ارزش گذاری ملک است که متأسفانه در کشور ما چندان به آن توجه نمی گردد. همچنین، کنترل صدای وسایل صوتی و تصویری، استفاده کمتر و مؤثرتر از وسایلی مانند ماشین لباس شویی، جاروبرقی، مخلوط کن ها و هودهای آشپزخانه نیز می تواند به آرامش صوتی خانه یاری کند؛ چراکه شدت صوت جاروبرقی حداقل 70 دسی بل و ماشین لباس شویی و ماشین ظرف شویی 78 دسی بل است. همچنین، یک مته دستی خانگی هم می تواند شدت صوتی معادل 110 دسی بل داشته باشد.

منبع : صبح نو

بازگشت به صفحه رسانه ها